İnsanlar yüzyıllardır gökyüzündeki dolunayın gizemli değişikliklere neden olduğundan şüpheleniyorlar Yeni yapılan bir araştırmayla Indiana Üniversitesi kolay sınav analizi Tıp Fakültesi’ndeki psikiyatristler dolunay sırasında intihar nedeniyle ölümlerin arttığını tespit ettiler
Indiana Üniversitesi Psikiyatri Profesörü Alexander Niculescu Dolunay periyodunda intiharların arttığı hipotezini tahlil etmek ve yüksek riskli hastaların bu vakitlerde daha yakından takip edilmesi gerekip gerekmediğini belirlemek istedik dedi Takım bulgularını Discover Mental Health’te yayınladı
EYLÜL AYINDA İNTİHAR OLAYLARI ARTIYOR
Niculescu ve takımı 2012 2016 yılları ortasında meydana gelen intiharlarla ilgili Indiana’daki Marion County isimli tabip ofisinden alınan dataları inceledi Dolunay haftasında intihar nedeniyle ölümlerin önemli ölçüde arttığını 55 yaşın üzerindeki kişilerde daha da yüksek bir artış gösterdiğini buldular
Ayrıca günün saatine ve intiharların gerçekleştiği aylara da baktılar ve öğlenden sonra 3 ile 4 ortası ve Eylül ayını intiharların en ağır olduğu zamanlar olarak buldular
Niculescu Klinik açıdan ve halk sıhhati açısından bakıldığında bu çalışmada kimi kıymetli iletiler bulduk dedi Yüksek riskli hastalar muhtemelen dolunay haftasında öğlenden sonraları ve tahminen de Eylül ayında daha yakından takip edilmelidir
Niculescu ve takımı daha evvel öbür ruh sıhhati durumları anksiyete depresyon ve travma sonrası gerilim bozukluğu ve ağrı için kan biyobelirteç testleri geliştirmişti Daha evvel birtakım insanlardan isimli tabip tarafından alınan kan örneklerini kullanan takım hangi biyobelirteçlerin mevcut olduğunu görebildi
Niculescu Önceki çalışmalarda belirlediğimiz intihar eğilimi için en kıymetli kan biyobelirteçlerinin bir listesini test ettik dedi Bu periyotların dışına kıyasla dolunay günün en ağır saati ve yılın en ağır ayı sırasında intihar nedeniyle vefatı öngören intiharın biyobelirteçleri bedenin ‘sirkadiyen saat’ olarak isimlendirilen kendi iç saatini düzenleyen genler üzere görünüyor Biyobelirteçleri kullanarak alkol kullanım bozukluğu veya depresyonu olan şahısların de bu dönemlerde daha yüksek risk altında olabileceğini bulduk dedi
DOLUNAY IŞIĞI İNTİHARI TETİKLEYEBİLİR
Niculescu dolunaydan gelen ışığın artmasının o devirde intiharların da artmasına neden olabileceğini söyledi
Ortam ışığı bedenimizin ne vakit uyuduğumuzu ve ne vakit uyanık olduğumuzu düzenlemek için takip ettiği 24 saatlik doğal döngü olan bedenin sirkadiyen ritminde kıymetli bir rol oynar
Ay ışığı daha karanlık olması gereken bir vakitte insanları etkiliyor olabilir
Niculescu Ortam ışığının ve beden saatlerinin intihar üzerindeki tesirinin insanların nasıl uyuduğu ve ışığa maruz kaldıkları ile birlikte daha yakından incelenmesi gerekiyor Işıktaki değişiklikler öteki risk faktörleriyle birlikte savunmasız insanları etkileyebilir dedi
BU SAATLERE DİKKAT
İntiharların en ağır olduğu başka iki periyoda gelince Niculescu intiharların 15 00 16 00 saatleri ortasında tepe yapmasının gün boyunca meydana gelen gerilim faktörlerinin yanı sıra o saatlerde ışığın azalmasıyla sirkadiyen saat genlerinin ve kortizolun daha da düşmesinin neden olabileceğini söyledi
Eylül ayında yılın bu devrinde gün ışığının azalması nedeniyle birçok kişi gerilime neden olabilecek yaz sonu tatillerinin yanı sıra mevsimsel duygudurum bozukluğu tesirlerini yaşıyor
Niculescu Çalışmamız dolunay sonbahar mevsimi ve öğlenden sonranın bilhassa depresyon yahut alkol kullanım bozukluğu çeken bireylerde intihar riskinin arttığı süreksiz devirler olduğunu gösteriyor dedi
Niculescu gelecekte geceleri ekranlara maruz kalmanın insanlarda bilhassa de gençlerde intihar eğilimini artırmaya katkıda bulunup bulunmadığını araştırmayı planlıyor
Niculescu Bazı insanların ellerinde her gece dolunay vardır Katiyen daha fazla çalışmamız gereken bir alan dedi