Nilay Kamu/Cumhuriyet Gazetesi
Türkiye’de bilgisayar kullanımı hayli yüksek. Teknolojiye erişim kısıtlı ve büyük oranda ekonomik pürüzlere takılsa bile pek çok meskende en azından bir bilgisayar bulunuyor. 2018 yılını da kapsayan geçmişe dönük bir istatistik yayınlayan TÜİK’e nazaran her yıl hem internet kullanımı hem de bilgisayar kullanımı artıyor.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından Hanehalkı Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırması üzerine 2005 yılından 2019 yılına kadar bilgisayar ve internet kullanım oranlarına bakıldığında 2005’te toplam yüzde 22.9 iken, pandemiden evvel yani 2018 yılında yüzde 59.6’ya kadar yükselmiş.
MİLYONLARCA BİLGİSAYAR KULLANICISI
2019 yılında tekrar TÜİK tarafından yayınlanan bir öteki datada ise Türkiye’de hanelerin yüzde 70’inde bilgisayar, yüzde 99’unda cep telefonu, yüzde 84’ünün de internet erişimi olduğu görülüyor.
Araştırmada, hanelerde masaüstü bilgisayara sahip olma oranının 2004 yılında yüzde 10 üzere düşük bir oranı karşılarken 2011 yılında yüzde 34,3’e yükseldiği, daha sonraki yıllarda ise düşüş eğilimi gösterdiği ve 2018 yılında yüzde 19,2 olduğu belirtildi.
We Are Social tarafından açıklanan djital dünya raporuna nazaran ise Türkiye’de internete bağlı olan aygıtların yüzde 59,72‘si akıllı telefon, yüzde 37,98‘i bilgisayar ve yüzde 2,27‘si tablet.
Bu bağlamda Türkiye’de değerli sayıda bilgisayar kullanıcısı var.
2021 yılına ilişkin bir diğer bilgide ise Türkiye’de “22 milyon PC oyuncusu”nun olduğu aktarılıyor.
Türkiye bilgisayar pazarında kimi yerli markalar öne çıkıyor olsa da bilhassa “oyun bilgisayarları” alanında 1997 yılında kurulan ve 3D Mark Hall of Fame‘de saygın bir yer edinen Türk markası ARMA Computer’dan kesinlikle kelam etmek gerekiyor.
LİSTEDEKİ BİRİNCİ TÜRK MARKASI
Cumhuriyet Gazetesi için Nilay Kamu’nun sorularını yanıtlayan ARMA Computer şirketinin kurucusu Cem Çuhadar, yeni aldıkları mükafattan bahsederken “oyuncu bilgisayarları” tarafında savlarını yükselttiklerini vurguladı. Şirketin ödüllü çalışmasında, 24 yılı aşkın bir süredir kesimde yürütülen faaliyetlerin meyvelerinin topladığına inanılıyor.
İlk etapta oyun bilgisayarlarına uzak kalan, lakin iş istasyonlarında ismini duyuran şirket yeni bir muvaffakiyete imza attı. Birkaç yıldır oyun bilgisayarları için çalışmalarını sürdüren şirket, birinci kere bir Türk bilgisayar markası olarak 3D Mark Hall of Fame’de yerini almayı başardı.
- ARMA Computer, yeni ZEUS AMD Ryzen 9 7950X3D işlemcili ve NVIDIA GeForce RTX 4090 ekran kartlı modeliyle 3D Mark Speed Way Hall of Fame’e 35’inci sıradan girdi
- Aynı işlemci kategorisinde de dünya ikincisi olmayı başardı
- ZEUS AMD 7950X3D + NVIDIA RTX 4090 3DMark’ta ise 11 bin 403 puanı aldı
- Octanebench tarafında ise bin 562 puan aldı
Aynı bilgisayarla oyun testleri de yapan takım Cyberpunk 2077’yi 4K çalıştırdı. DLSS modunda oyunda en düşük FPS 31.63 olurken en yüksek de 173.24 oldu.
4K ayarında test edilen Red Dead Redemption ise benzeri bir sonuç verdi. Oyun için yapılan testte ise minimum FPS 22.4 olurken, maximum 185.16 oldu.
FAN SİSTEMLERİNDE EPEY İDDİALI
Fan tarafında ise yapılan testler sonucunda fan periyodu en yüksek 1809’a gelirken ortalama 700’lerde yer alıyor. Santigrat derece olarak baktığımızda ise 84.5 bizleri karşılıyorken genel ortalama 30 derecenin biraz üstünde oluyor.
Şirket bilhassa, müzik ve sinema stüdyolarına ek olarak görüntü animasyon şirketleriyle yıllardır çalışıyor.
1997 yılında İstanbul Kadıköy’de mühendislik ve Ar-Ge odaklı yüksek performanslı bilgisayar üretmek hedefiyle öyküsü başlayan ARMA Computer, 2023 yılına gelindiğinde birinci defa bir Türk bilgisayar markası olarak 3D Mark Hall of Fame’de yerini almayı başardı.
“HAVALANDIRMA SİSTEMİ YÜKSEK PERFORMANSIN ANAHTARI”
Peki nedir bu 3D Mark Hall Fame ve burada yer almak niye kıymetli?
*3DMark temelde bir bilgisayarın 3 boyutlu grafik oluşturma CPU iş yükünü sürece yeteneklerinin performansını belirlemek için oluşturulan bilgisayar kıyaslama aracıdır.
Çuhadar bu soruyu şöyle yanıtladı:
“Yaklaşık 20 yıldır kendi özgün tasarımlarımızla PC’ler üretiyoruz. Hakikaten efsane işler yaptık. Hepsi birbirinden kıymetli, çok özel aygıtlar ürettik. Gerçeği söylemek gerekirse; Dünya 35’inci olduğumuz test için yalnızca 2 saat kadar bir çalışma yaptık. Rakiplerin çabucak hemen hepsi nitrojen, hidrojen, LN2 vs usulü harikulâde çalışmalar yapıyorlar ve listeye girmek ya da üstlere çıkabilmek için aylarca uğraşıyorlar. Bizim aygıtlar zati doğal olarak, Octane Render, Blender GPU, VRAY GPU testlerinde dünyanın en düzgün skorlarını daima alıyorlar. AYAZ ismini verdiğimiz havalandırma sistemi bizim yüksek performans almamızda en büyük rolü oynuyor…”
Öte yandan, e-spor konusunda bir çok kıymetli memleketler arası aktifliğe konut sahipliği yapan ve dünya çapında e-sporcular çıkartan Türkiye’de, dünyanın en yaygın sentetik grafik benchmarklarından olan ve pek çok oyuncuya satın alma kararlarında istikamet gösteren 3D Mark’a ilişkin Hall of Fame listesine bir Türk bilgisayar üreticisinin girmesi ülkemiz açısından epey büyük bir muvaffakiyet olduğunu belirten Çuhadar, kelamlarına şöyle devam etti:
“Üstelik listede yer alan egzotik soğutma ile yapay olarak performanslarını anlık olarak yükseltmiş olan pek çok rakibin tersine halihazırda her oyuncunun satın alarak sahip olabileceği bir modelle yerli bir üreticinin Türk bayrağını listenin üst sıralarına taşımış olması bir diğer değerli boyut. Bugüne kadar birinci kez o listede bir bilgisayar markası gördüm. Bu da işin bir öteki boyutu…”
Çuhadar’a nazaran, bu muvaffakiyet şirketin birinci başarısı değil. Türk basınında çok yer almasa da ARMA Computer kurulduğu yıllardan bu yana farklı mükafatlar almış. Çuhadır’ın paylaştığı bilgilere nazaran bunlardan kimileri şu biçimde;
- 2000 – Türkiye’de birinci çift işlemcili AMD Athtlon PC üretimi
- 2004 – Türkiye’de birinci sekiz işlemcili AMD Opteron PC üretimi
- 2005 – Türkiye’de ilk 2GB RAM kapasiteli ve birinci 64bit işlemcili Notebook üretimi
- 2006 – Türkiye’de birinci tablet üretimi
- 2007 – Türkiye’de ilk yerli bilgisayar tasarımı ve üretimi
- 2013 – Dünyanın en küçük NVIDIA GTX780 tabanlı OEM küçük bilgisayar üretimi
- 2014 – Dünyanın en küçük NVIDIA GTX780 tabanlı OEM küçük bilgisayar üretimi
- 2020 – Dünyanın en küçük çift NVIDIA RTX3090 tabanlı OEM küçük iş istasyonu üretimi
- 2021 – Dünyanın en küçük üçlü NVIDIA RTX3090 tabanlı OEM küçük iş istasyonu üretimi
- 2022 – Dünyanın en güçlü NVIDIA RTX4090 OEM küçük bilgisayar üretimi
Şu anda Türkiye’de yerli bilgisayar denildiğinde Casper akla geliyor. Bu ise şaşırtan değil çünkü, 2022 yılının birinci aylarında yer alan haberlere nazaran Casper’ın Türkiye’deki bilgisayar üretiminin yüzde 80’i karşıladığı aktarılıyor. Bu da piyasadaki öteki oyuncuların göz gerisi edilmesine neden oluyor. Çuhadar bu duruma şu sözlerle açıklık getirdi:
“Kendimizi yaygın olarak genele tanıtmak yerine makul pazarlara odaklanarak satışlar yaptık. Kurumsal yüklü çalıştık. Kişisel kullanıcılara çok fazla odaklanamadık. Bir yandan da kendimizi yeterli tanıtamadık, anlatamadık…”
“DÜNYA REKORLARI KIRIYORUZ…”
ARMA Computer, ismini iş istasyonları ile duyurdu desek yanlış olmaz lakin oyuncu bilgisayarları tarafında da güçlü bir kası var. Çuhadır bu serüveni ise şu cümlelerle aktardı:
“Arma Computer kurulduğu birinci günden bu yana oyun bilgisayarları, iş istasyonları, ofis bilgisayarları ve belge sunucuları üretmiştir ve üretmeye devam etmektedir. Oyun bilgisayarları kategorisi; Katma bedel olarak verimli bir alan olmadığı için ARMA Computer oyun bilgisayarları kısmına bugüne kadar fazla fokus olamamıştır. NVIDIA Türkiye takımı 2010’lu yıllarda oyun bilgisayarlarına tartı vermemiz için çok baskı yapmıştı. Birtakım teşebbüslerde bulunmuş olmamıza karşın tüketici refleksi bizim üzere firmaların tesir almasını çok zorlaştırıyor.
Oyun bilgisayarlarına harcanan gücün getirisinin her vakit düşük olduğunu; oyun bilgisayarı tüketicilerinin fiyat tesiri altında kaldığını ve sonuçtan çok etiket peşinde koştuğunu savunan Çuhadar, kelamlarına şöyle devam etti:
“Diyelim ki daha süratli çalışan bir aygıtınız olsun. İş istasyonu olarak bunu pazarlamanız çok daha kolay. Zira o taraftaki tüketici sonuç peşinde. Sonucu gösterirsiniz test ederler ve alırlar. Ancak oyuncu kümesi daha çok fonksiyonsuz şeyler peşinde, etiket peşinde vb. Sayılardan çok etkileniyorlar. Işıktan vs. çok etkileniyorlar. Halbuki biz, bugün bile dünya rekorları kırıyoruz, dünyanın en yüksek süratli bilgisayarlarını üretiyoruz. Yapılan yorumları okuyunca şaşırıyorum. Oyuncu tarafı nitekim çok tuhaf…”
Son olarak, “bir bilgisayar nasıl olmalı; bilgisayar satın alırken nelere dikkat etmeliyiz?” sorumuza karşılık veren Çuhadar kelamlarını şöyle noktaladı:
“En uygun bilgisayar sağlam, kararlı ve yüksek performansı sunabilendir. Öte yandan sessiz çalışması gerekir ve tüm bu kaideleri da ödün vermeden sürdürmelidir…”