Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın 2022 yılında gerçekleştirdiği imar planı değişikliğiyle 877 hektarlık havalimanı Escort Yıldırım alanının 500 hektarı ‘Millet Bahçesi’ ve ‘Kentsel ve Bölgesel Toplumsal Altyapı Alanı’ olarak düzenlenmişti Hazırlanan plan ile havalimanı yerine spor kulüpleri müzeler stant alanları fuar bilim merkezleri sıhhat üniteleri cami Yıldırım Escort Bayan inşaatının da önü açılmıştı
Planlara itiraz eden İBB bakanlığa karşı planların iptali için dava açtı Davada plan değişikliğinin yetkisiz kurum tarafından yapıldığı İBB yetkisinin görmezden gelindiği belirtilerek yürütmesinin durdurulması ve Yıldırım Escort iptali istendi
BİLİRKİŞİ RAPORU ÇIKTI
İstanbul 11 Yönetim Mahkemesi’nin baktığı davada eksper raporu çıktı İnşaat çalışmaları sürerken çıkan eksper raporunda Atatürk Havalimanı için yapılan planda ilgili kurumların görüşlerinin alınmadığı altyapı tesirlerine ait raporun hazırlanmadığı tespit edildi
Atatürk Havaalanı’nın sarsıntı üzere afet durumlarında üstleneceği rolün değerine dikkat çekilen raporda Konumu mevcut ulaşım sistemlerine olan entegrasyon seviyesi hava kara raylı sistem kentin çok büyük bir nüfusuna süratli erişim potansiyeli sahip olduğu teknik altyapı alansal büyüklüğü ve yardımcı yapıları dikkate alındığında muhtemel bir kriz durumunda örneğin bu kriz İstanbul sarsıntısı olabileceği üzere bir uçak kazası olayı gibi üstleneceği rol gereğince irdelenmemiştir Atatürk Havaalanı’nın kullanıma devam etmesi hem mümkün bir afet durumunda koordinasyon lojistik merkez hem de uçakların inişine imkân sağlanması ile kentin insani gereksinimlerine erişim ve ulaşım açısından kritik durumlarda değerli imkanlar sunacaktır denildi
BAŞKA KULLANIMLARDAN FAZLADIR
Atatürk Havalimanı’nın muhtemel bir kriz durumunda basitçe 3 pisti ile memleketler arası uçuşların yönlendirilebileceği ve kriz durumlarında da etrafındaki hangar yapılarının kullanılabileceği belirtildi Mevcut durumda fonksiyonsuz hale geldiğine işaret edilen kuzey güney doğrultulu pistlerin güney ucunda Covid 19 salgını sırasında prefabrike yapıya sahip bir hastane yapısı inşa edilmiş olsa dahi pistlerin işler hale getirilmesi ile elde edilecek kar ve kamu faydasının pistlerin öbür bir kullanıma ayrılması ile elde edilecek kamu faydasından daha fazla olacağı vurgulandı
Raporda 27 05 2022 tasdik tarihli İstanbul İli 1 100 000 Ölçekli Etraf Tertibi Planı Değişikliği İstanbul İli Bakırköy İlçesi Atatürk Havalimanı Millet Bahçesi ve Çevresi şehircilik prensiplerine yerleşmenin gelecekteki gereksinimlerine planlama tekniklerine uygun olmadığı ve kamu faydasını gözetmediği eksper heyetimizce tespit edilmiştir denildi
Raporda Atatürk Havalimanı ile ilgili imar planlarının mevzuata karşıt olduğu da saptandı Ayrıntılı etüt araştırma inceleme yapılmadığı yapılanların ise son derece yüzeysel ve dar kapsamlı olduğu bahsin gerektirdiği derinlikte inceleme yapılmadığı ve yapılamayacağı vurgulandı Bu nedenle dava konusu düzenlemenin bir plan değişikliğiyle değil daha kapsamlı bir revizyon planıyla yapılması gerektiği belirtildi
TÜM KENTSEL SİSTEMLERİ ETKİLEYECEĞİ UYARISI YAPILDI
Atatürk Havaalanı’nın ülke ve hatta memleketler arası ölçekte hizmet veren bir ulaşım ve lojistik tesisi olduğu vurgu yapılan raporda bu tesise yönelik gerçekleştirilen bir planlama sürecinin yalnızca havaalanını içine alan çok sonlu bir alanda yapılan mevzi bir değişiklikle gerçekleştirilemeyeceği tabir edildi Havaalanın pozisyonu hizmet tesir alanı yarattığı ulaşım talebi ve entegre olduğu ofis otel fuar alanı üzere öbür kullanımlar düşünülmeden hazırlanmasının İstanbul’un tüm kentsel sistemlerini etkileyeceği uyarısı yapıldı
ÇEVRE NİZAMI PLANINA AYKIRI
Bilirkişi raporunda 2009 tasdik tarihli Etraf Tertibi Planı’nın ana kararları ve unsurlarında Atatürk Havalimanı’nın çalışma sürecinin devam edeceğinin öngörüldüğü hatırlatıldı Raporda Bu havaalanında kapasite artışı desteklenmekte ve üçüncü bir havalimanı ise Çorlu’da önerilmektedir Dava konusu Etraf Tertibi Planı Değişikliği ile Atatürk Havaalanı’nın kapasitesi düşürülmüş yeni havaalanı kent makroformu ile uyumsuz biçimde kuzeye önerilmiş doğu batı doğrultusunda doğrusal büyüyen kent makroformu unsuru desteklenmemiş ve Etraf Tertibi Planı ana kararlarına alışılmamış düzenleme yapılmıştır değerlendirmesine yer verildi
PLANLAMA ASILLARI VE TEKNİKLERİNE AYKIRI
Davaya bahis plan değişikliği ile Atatürk Havalimanı’nın mevcut büyüklüğünün değerli ölçüde azaltıldığı kapasitesinin düşürüldüğü ve tarifeli uçuşlara kapatıldığı hatırlatılarak Dava konusu Etraf Sistemi Planı değişikliğinde Atatürk Havaalanı yerine ise diğer toplumsal altyapı alanları önerilmiştir İstanbul Havaalanı farklı bir plan değişikliğinde yer almaktadır Birbiri ile irtibatlı değişiklik kararlarının olduğu değişikliklerin plan bütünlüğü bakımından tıpkı planda yapılması planlama asıllarına ve tekniklerine aykırıdır denildi
Atatürk Havalimanı’nın altyapısı tamamlanmış yüksek erişilebilirliğe sahip raylı sistemler ile birlikte Anadolu Yakası’nda yer alan Sabiha Gökçen Havalimanı ile ilişkili durumdayken ve Etraf Tertibi Planı kararlarına nazaran kapasitesi arttırılarak işletmesinin devam etmesi öngörülmekteyken yapılan plan değişikliğinin etraf sistemi planının ana kararlarıyla çeliştiğine dikkat çekildi
İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNE AHENK MAKSADI GERÇEKÇİ DEĞİL
Kentin kuzeyinde yer alan yaklaşık olarak 3 bin 500 hektarlık orman ve yeşil örtüsü yeni İstanbul Havaalanı için gelişmeye açılırken dava konusu plan değişikliğiyle 500 hektarlık ‘Millet Bahçesi’ önerildiği hatırlatılan raporda Bu nedenle salt dava konusu plan değişikliğinde önerilen 500 hektarlık bir yeşil alan teklifiyle iklim değişikliğine ahengin hedeflendiği münasebetinin kâfi analitik değerlendirmeye dayanmadığı ve gerçekçi olmadığı düşünülmektedir denildi